Voedselbank Groningen Stad werkt door middel van het Tienpuntenplan actief mee aan het aanpakken van de armoedeproblematiek. In het plan staan tien verschillende mogelijkheden genoemd om armoede in Groningen aan te pakken en te voorkomen. Een van deze mogelijkheden gaat over de terughoudendheid met betrekking tot  het gebruik van de medische zorg door klanten van de Voedselbank, als gevolg van het eigen risico. Daarom is er een verkennend onderzoek uitgevoerd door studenten van de Rijksuniversiteit Groningen naar het gebruik van medische zorg onder klanten van de Voedselbank over de periode van 9 Januari 2020 t/m 1 Juli 2020. Maken klanten van de Voedselbank gebruik van medische zorg? En zo ja, om wat voor soort medische zorg gaat het dan? Wat zijn de redenen van deze mensen om wel of geen medische hulp te zoeken?

De resultaten van het onderzoek laten zien dat de meeste klanten van de Voedselbank Groningen Stad gebruik maken van medische hulp, maar dat er ook een groep is die geen medische hulp zoekt. Hiervoor lijken twee redenen te zijn:

  • De meest genoemde reden dat klanten van de Voedselbank geen medische hulp zoeken is omdat zij verwachten dat dit hoge kosten met zich mee zal brengen. Bijvoorbeeld omdat ze worden doorverwezen naar het ziekenhuis of medicijnen voorgeschreven krijgen. 
  • Een andere reden is dat klanten van de Voedselbank aangeven soms twijfels te hebben over de betrouwbaarheid van de medische zorg. Dit kan bijvoorbeeld komen doordat zij de uitleg van de (huis)arts niet begrijpen of doordat het Nederlandse zorgsysteem (met het eigen risico en verzekeringssysteem) niet eenvoudig te snappen is voor deze klanten. 

In het onderzoek worden verschillende aanbevelingen gedaan om bovengenoemde twee drempels te verlagen. Een eerste aanbeveling is om het huidige verplichte eigen risico te veranderen naar een inkomensafhankelijke variant. Dit zorgt voor een betere betaalbaarheid van medische zorg voor mensen met een lager inkomen, waardoor de drempel voor het gebruikmaken van de zorg kleiner wordt. Daarnaast kan er gedacht worden aan het vergoeden van de tandartskosten vanuit het basispakket. Tot slot zou het vergroten van de kennis omtrent het zorgsysteem en het eigen risico – met behulp van toegankelijke informatie – kunnen bijdragen om eventuele onjuiste ideeën met betrekking tot (mogelijke) kosten weg te nemen. Een implicatie hiervan zou kunnen zijn dat (huis)artsen proberen meer aandacht te schenken aan de toegankelijkheid en communicatie in de zorg, bijvoorbeeld doordat de arts minder vaktaal gebruikt in zijn/ haar uitleg en aansluit bij de context van het individu.

Auteurs:

Ann Lankhorst

Bram Kottink

Bas Wiersma

Jitske van der Wijk

Supervisor:

Els Evenboer (RUG Wetenschapswinkels)